InfoFi: Thị trường chú ý được hỗ trợ bởi AI

Năm 1971, nhà tâm lý học và nhà kinh tế Herbert Simon lần đầu tiên đưa ra lý thuyết kinh tế chú ý, chỉ ra rằng trong thế giới quá tải thông tin, sự chú ý của con người trở thành nguồn tài nguyên khan hiếm nhất.

Nhà kinh tế học Albert Wenger trong cuốn "Thế giới sau vốn" đã tiết lộ một sự chuyển đổi cơ bản: nền văn minh nhân loại đang trải qua bước nhảy thứ ba - từ "thiếu vốn" của thời đại công nghiệp sang "thiếu chú ý" của thời đại tri thức.

• Cách mạng nông nghiệp: cam kết giải quyết vấn đề khan hiếm thực phẩm, nhưng lại nảy sinh tranh chấp đất đai.
• Cách mạng công nghiệp: cam kết giải quyết vấn đề thiếu đất, nhưng đã chuyển sang cạnh tranh tài nguyên, tích lũy vốn
• Cuộc cách mạng số: Tranh giành sự chú ý

Động lực cơ bản của sự chuyển biến này đến từ hai đặc điểm của công nghệ số: chi phí biên bằng không cho việc sao chép và truyền bá thông tin, cũng như tính phổ quát của tính toán AI ( nhưng sự chú ý của con người thì không thể sao chép ).

Dù là sự bùng nổ của thị trường đồ chơi thời thượng, hay việc các streamer hàng đầu bán hàng trực tiếp, về bản chất đều là sự cạnh tranh để giành lấy sự chú ý của người dùng và khán giả. Tuy nhiên, trong nền kinh tế chú ý truyền thống, người dùng, người hâm mộ và người tiêu dùng được coi là "nhiên liệu dữ liệu" đóng góp sự chú ý, nhưng lợi nhuận dư thừa lại bị các nền tảng, cò mồi, v.v. độc quyền. Trong thế giới Web3, InfoFi cố gắng lật đổ mô hình này - thông qua blockchain, khuyến khích bằng mã thông báo và công nghệ AI, nhằm làm cho quá trình sản xuất, truyền bá và tiêu thụ thông tin trở nên minh bạch, cố gắng trả lại giá trị cho những người tham gia.

Bài viết này sẽ đi sâu vào các phân loại dự án InfoFi, những thách thức mà nó phải đối mặt và xu hướng phát triển trong tương lai.

InfoFi là gì?

InfoFi là sự kết hợp của Thông tin + Tài chính, cốt lõi là chuyển đổi thông tin khó định lượng và trừu tượng thành các phương tiện giá trị động và có thể định lượng. Điều này không chỉ bao gồm các thị trường dự đoán truyền thống mà còn bao gồm việc phân phối, đầu cơ hoặc giao dịch thông tin hoặc khái niệm trừu tượng như sự chú ý, danh tiếng, dữ liệu hoặc thông tin trên chuỗi, những hiểu biết cá nhân, mức độ hoạt động của câu chuyện.

Lợi thế cốt lõi của InfoFi thể hiện ở:

• Cơ chế phân bổ giá trị lại: Trả lại giá trị bị độc quyền bởi các nền tảng trong nền kinh tế chú ý truyền thống cho những người đóng góp thực sự. Thông qua hợp đồng thông minh và cơ chế khuyến khích, cho phép các nhà sản xuất, phân phối và tiêu thụ thông tin chia sẻ lợi nhuận.
• Khả năng định giá thông tin: Chuyển đổi những sự chú ý, hiểu biết, uy tín, mức độ hoạt động kể chuyện trừu tượng thành tài sản kỹ thuật số có thể giao dịch, tạo ra thị trường giao dịch cho giá trị thông tin vốn khó lưu thông.
• Tham gia với ngưỡng thấp: Người dùng chỉ cần tài khoản mạng xã hội để tham gia phân phối giá trị thông qua việc sáng tạo nội dung.
• Sự đổi mới trong cơ chế khuyến khích: không chỉ thưởng cho việc sáng tạo nội dung, mà còn bao gồm các khâu như truyền bá, tương tác, xác thực, giúp nội dung ngách và người dùng dài đuôi cũng có thể nhận được phần thưởng. Nội dung chất lượng cao nhận được nhiều phần thưởng hơn, khuyến khích việc liên tục sản xuất thông tin chất lượng.
• Tiềm năng ứng dụng đa lĩnh vực: chẳng hạn, việc đưa AI vào giúp InfoFi cung cấp đánh giá chất lượng nội dung, tối ưu hóa dự đoán thị trường và các lợi thế khác.

Phân loại InfoFi

InfoFi bao gồm nhiều ứng dụng và mô hình khác nhau, chủ yếu có thể được phân loại thành các loại sau:

Thị trường dự đoán

Thị trường dự đoán là một phần cốt lõi của InfoFi, là cơ chế dự đoán kết quả sự kiện trong tương lai thông qua trí tuệ tập thể. Người tham gia thể hiện kỳ vọng của họ về các sự kiện trong tương lai (, chẳng hạn như kết quả bầu cử hoặc chính sách, sự kiện thể thao, dự đoán kinh tế, kỳ vọng giá cả, ngày phát hành sản phẩm, v.v. ) bằng cách mua bán "cổ phần" liên kết với kết quả sự kiện cụ thể, trong khi giá thị trường phản ánh kỳ vọng tập thể của nhóm về kết quả sự kiện. Một nền tảng giao dịch nổi tiếng là ứng dụng tiêu biểu để quảng bá khái niệm InfoFi.

Nhà sáng lập Ethereum luôn là một người ủng hộ trung thành cho thị trường dự đoán. Ông đã nói trong bài viết "Từ thị trường dự đoán đến tài chính thông tin" vào tháng 11 năm 2024 rằng, "Thị trường dự đoán có tiềm năng tạo ra những ứng dụng tốt hơn trong các lĩnh vực truyền thông xã hội, khoa học, tin tức, quản trị và những lĩnh vực khác. Tôi gọi những thị trường này là tài chính thông tin (info finance)." Ông cũng đã chỉ ra hai mặt của một nền tảng dự đoán: một là trang web cá cược dành cho người tham gia, một là trang web tin tức dành cho tất cả mọi người khác.

Trong khuôn khổ của InfoFi, thị trường dự đoán không chỉ là công cụ đầu cơ mà còn là nền tảng để khai thác và tiết lộ thông tin thực sự thông qua cơ chế khuyến khích tài chính. Cơ chế này tận dụng hiệu quả của thị trường, khuyến khích người tham gia cung cấp thông tin chính xác, vì dự đoán đúng sẽ mang lại lợi ích kinh tế, trong khi dự đoán sai có thể dẫn đến tổn thất. Chính Elon Musk cũng đã từng chia sẻ dữ liệu "Trump dẫn đầu với tỷ lệ 51% trên một nền tảng dự đoán nào đó" trước một tháng của cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024, và bình luận rằng: "Do liên quan đến tiền thật, dữ liệu này chính xác hơn so với các cuộc thăm dò truyền thống."

Các nền tảng đại diện cho thị trường dự đoán bao gồm:

• Một thị trường dự đoán phi tập trung: Thị trường dự đoán phi tập trung lớn nhất, được xây dựng trên một mạng lưới nào đó, sử dụng stablecoin USDC làm phương tiện giao dịch. Người dùng có thể dự đoán về các sự kiện như bầu cử chính trị, kinh tế, giải trí, việc ra mắt sản phẩm, v.v.
• Một nền tảng dự đoán được quản lý: Là nền tảng thị trường dự đoán hoàn toàn được quản lý bởi CFTC tại Hoa Kỳ, hỗ trợ nhận tiền gửi USDC, BTC, WLD, SOL, XRP và RLUSD thông qua hợp tác với các nhà cung cấp hạ tầng tiền điện tử và stablecoin, nhưng nhận thanh toán bằng tiền pháp định. Nền tảng này tập trung vào hợp đồng sự kiện (Event Contracts), cho phép người dùng giao dịch kết quả của các sự kiện chính trị, kinh tế và tài chính. Do tuân thủ quy định, nền tảng này có lợi thế độc đáo trên thị trường Hoa Kỳ.

Miệng Lube InfoFi ( Yap-to-Earn )

"嘴撸" là cách gọi hài hước của cộng đồng tiền mã hóa Trung Quốc về Yap-to-Earn, tức là kiếm thưởng bằng cách đưa ra quan điểm và chia sẻ nội dung. Ý tưởng cốt lõi của Yap-to-Earn là khuyến khích người dùng đăng tải các bài viết hoặc bình luận chất lượng cao liên quan đến các dự án tiền mã hóa trên các nền tảng xã hội, chủ yếu thông qua các thuật toán AI để đánh giá số lượng, chất lượng, mức độ tương tác và chiều sâu của nội dung, từ đó phân phối điểm hoặc phần thưởng token. Mô hình này khác biệt với các hoạt động truyền thống trên chuỗi ( như giao dịch hoặc staking ), tập trung hơn vào sự đóng góp thông tin và ảnh hưởng của người dùng trong cộng đồng.

"嘴撸" đặc điểm:

• Không cần giao dịch trên chuỗi hoặc vốn lớn, chỉ cần tài khoản mạng xã hội là có thể tham gia.
• Tăng cường sự năng động của cộng đồng dự án thông qua việc thưởng cho những cuộc thảo luận có giá trị.
• Thuật toán AI giảm can thiệp của con người, lọc bot và nội dung kém chất lượng, đảm bảo phân phối phần thưởng minh bạch hơn.
• Điểm có thể được chuyển đổi thành airdrop token hoặc đặc quyền sinh thái, những người tham gia sớm có thể nhận được lợi nhuận cao hơn.

Các dự án hút miệng hiện tại hoặc các dự án hỗ trợ hút miệng bao gồm:

Một nền tảng AI: là nền tảng đại diện cho Yap-to-Earn, đã hợp tác với nhiều dự án, thông qua thuật toán AI đánh giá số lượng, chất lượng, tính tương tác và độ sâu của nội dung liên quan đến tiền điện tử mà người dùng đăng trên mạng xã hội, thưởng điểm Yap, để người dùng cạnh tranh bảng xếp hạng kiếm airdrop token.

Nhờ đó, các nhà sáng tạo không chỉ có thể chứng minh hiệu quả của mình và giá trị nội dung thông qua Yaps, mà còn thu hút sự chú ý chất lượng cao, chính xác; người dùng thông thường có thể sử dụng hệ thống Yaps để nhanh chóng khám phá nội dung chất lượng và KOL; trong khi các dự án đạt được mục tiêu kép là tiếp cận chính xác người dùng mục tiêu và mở rộng ảnh hưởng thương hiệu, tạo ra một vòng tuần hoàn sinh thái tích cực, có lợi cho nhiều bên.

Nền tảng này đã phát hành token trị giá hơn 90 triệu đô la cho các cộng đồng, không bao gồm airdrop của chính nó (, với hơn 200.000 Yapper hoạt động hàng tháng.

Một nền tảng chú ý: Nền tảng này theo dõi tỷ lệ chiếm lĩnh tâm trí của các đại lý AI )mindshare(, tình hình tương tác và dữ liệu trên chuỗi, tạo ra cái nhìn tổng quát về thị trường, cũng như theo dõi tỷ lệ chiếm lĩnh tâm trí và cảm xúc của các dự án tiền điện tử. Hệ thống phần thưởng và hoạt động airdrop tích hợp, cung cấp phần thưởng cho những người sáng tạo đóng góp vào sự chú ý của dự án.

Nền tảng này đã hợp tác với ba dự án để tổ chức hoạt động, bao gồm Spark, Sapien và OpenLedger. Trong đó, số người tham gia hoạt động Spark đã vượt quá 16.000 người, trong khi số người tham gia của hai dự án còn lại lần lượt là 7.930 và 6.810 người.

Một nền tảng đại lý AI: không phải là một nền tảng tập trung vào Yap-to-Earn, mà là một nền tảng khởi động đại lý AI, tuy nhiên vào giữa tháng 4 đã ra mắt cơ chế phát hành mới Genesis Launch trên Base, một trong những cách kiếm điểm tham gia phát hành bao gồm Yap-to-Earn) được hỗ trợ bởi một nền tảng AI(.

Một dự án thí nghiệm chú ý: Là một "thí nghiệm giá trị chú ý" trong một hệ sinh thái AI nào đó, vào cuối tháng 5 năm 2025 trước khi chính thức phát hành token thông qua phát hành chú ý ban đầu )Initial Attention Offering, viết tắt là IAO(, đã từng chiếm hơn 70% thị phần trong bảng xếp hạng chú ý thông qua hoạt động Yap-to-Earn. Cơ chế vận hành của dự án này cũng xoay quanh "nền kinh tế chú ý", phí giao dịch thu được sau khi mở giao dịch sẽ được phân bổ chủ yếu dưới dạng SOL cho 25 người dùng đứng đầu bảng xếp hạng chú ý.

Một dự án Attention trên chuỗi: là một dự án AttentionFi theo chương trình dựa trên Solana, nhận được sự hỗ trợ từ một DAO nổi tiếng. Dự án này đánh giá ảnh hưởng tổng thể của người dùng và thưởng cho nội dung chất lượng cao cũng như các tương tác có giá trị. Hiện tại, LLM tùy chỉnh sẽ đánh giá nội dung của các nhà sáng tạo mỗi ngày, những nhà sáng tạo nội dung có giá trị và nhiều hiểu biết sẽ nhận được phần thưởng.

) Miệng lùa + Nhiệm vụ / Hoạt động trên chuỗi / Xác thực: Giá trị đa chiều đóng góp

Cũng có một số dự án đánh giá tổng hợp đóng góp đa chiều của người dùng thông qua việc kết hợp đóng góp nội dung với hành vi trên chuỗi ### như giao dịch, staking, đúc NFT ( hoặc nhiệm vụ.

Một nền tảng tăng trưởng Web3: Đây là một nền tảng tăng trưởng Web3, với tính năng mới nhất nhằm thưởng cho những đóng góp thực sự trong các hành động ngoại tuyến và trực tuyến. Dự án có thể xác định nhiều cấp độ đóng góp, điều quan trọng không chỉ là số lượng tweet được phát đi, mà là giá trị mà nó mang lại cho toàn bộ dự án, bao gồm mức độ tham gia bài đăng, cảm xúc, sự lan truyền, tương tác với dApp, nắm giữ token, đúc NFT hoặc hoàn thành nhiệm vụ trên chuỗi.

Một mô hình AI phi tập trung: Mô hình này là một mô hình AI phi tập trung được đào tạo dựa trên dữ liệu được chọn lọc từ cộng đồng, có khả năng học hỏi từ những đóng góp thời gian thực của người dùng Web3. Cụ thể, các nhà sáng tạo đăng tải nội dung chất lượng cao trên mạng xã hội, tương đương với việc gửi dữ liệu xác thực AI; những người do thám )Scout( xác định nội dung có giá trị cao trên các nền tảng xã hội và đánh dấu @MirraTerminal trong phản hồi để gửi ý kiến, quyết định nội dung nào AI sẽ học hỏi, giúp định hình AI thông minh.

) Loại InfoFi danh tiếng

Một giao thức danh tiếng: là một giao thức danh tiếng trên chuỗi, hoàn toàn dựa trên giao thức mở và ghi chép trên chuỗi, và kết hợp với chứng minh quyền lợi xã hội ###Social PoS(, thông qua cơ chế phi tập trung để tạo ra điểm độ tin cậy )Credibility Score(, đảm bảo tính đáng tin cậy của hệ thống danh tiếng, tính phi tập trung và khả năng chống lại các cuộc tấn công Sybil. Hiện tại, giao thức này áp dụng một hệ thống mời gọi nghiêm ngặt. Chức năng cốt lõi của giao thức là tạo ra điểm độ tin cậy, một chỉ số định lượng độ tin cậy của người dùng trên chuỗi. Điểm số dựa trên các hoạt động trên chuỗi và tương tác xã hội sau: cơ chế bình luận )có hiệu ứng tích lũy(, cơ chế bảo lãnh )đặt cược Ethereum để chứng thực cho người dùng khác (.

Thỏa thuận này cũng đã phát hành thị trường danh tiếng, cho phép người dùng đầu cơ về danh tiếng của cá nhân, công ty, DAO hoặc thậm chí thực thể AI bằng cách mua bán "phiếu tin cậy" và "phiếu không tin cậy", tức là mua vào hoặc bán khống danh tiếng.

Một dự án danh tiếng trong hệ sinh thái Sui: chủ yếu được xây dựng trên Sui, nhằm mục đích chuyển đổi ảnh hưởng xã hội và sự tham gia của cộng đồng của người dùng trên các nền tảng mạng xã hội thành danh tiếng trên chuỗi có thể định lượng, và khuyến khích người dùng tham gia thông qua phần thưởng. Dưới bài đăng của người sáng tạo, nếu bình luận và gán thẻ Twitter chính thức, cả người bình luận và người sáng tạo sẽ nhận được một điểm danh tiếng, để hạn chế hành vi lạm dụng, hành vi bình luận gán thẻ của người dùng sẽ bị giới hạn trong 3 lần mỗi ngày, bao gồm 3 lần ), trong khi người sáng tạo có thể nhận được điểm danh tiếng không giới hạn mỗi ngày. Các bình luận gán thẻ từ dự án hệ sinh thái Sui và đại sứ sẽ nhận được nhiều điểm hơn.

( Thị trường chú ý/Dự đoán

Nền tảng phát hiện xu hướng nào: là một nền tảng phát hiện xu hướng và giao dịch dựa trên MegaETH, hiện tại cần mã mời mới có thể trải nghiệm. Người dùng có thể mua dài hoặc bán khống sự chú ý của dự án.

Một thị trường dự đoán xã hội: là một thị trường dự đoán xã hội ), nhà đầu tư bao gồm một nhà đầu tư nổi tiếng ###, thưởng cho việc phát hiện, chia sẻ và dự đoán nội dung, liên kết có giá trị, tạo ra một thị trường động thông qua cơ chế thích. Lợi nhuận được phân chia theo tỷ lệ cho các cử tri, người sáng tạo và người biên tập. Để ngăn chặn việc thao túng hồ bơi dự đoán, trong 5 phút cuối cùng của mỗi vòng, trọng số của các lượt thích sẽ giảm.