DEPIN：Lĩnh vực mới nổi được theo dõi trong Web3

DEPIN đang nhanh chóng trở thành một trong những lĩnh vực được chú ý nhất trong lĩnh vực Web3. Vậy, DEPIN thực chất là gì? Nó có liên quan gì đến người bình thường? Triển vọng phát triển trong tương lai ra sao? Nội dung dưới đây tóm tắt cuộc phỏng vấn với Amira Valliani, người phụ trách DEP của quỹ Solana, giúp chúng ta khám phá bản chất và tiềm năng của DEP.

Amira Valliani bắt đầu theo dõi lĩnh vực tiền điện tử vào năm 2017, cô đã có một sự quan tâm sâu sắc đến việc sử dụng công nghệ blockchain để xây dựng cơ sở hạ tầng cộng đồng, đặc biệt là các mô hình chia sẻ và lợi nhuận cho các dịch vụ mềm như viết tin tức. Kinh nghiệm khởi nghiệp phát triển nền tảng podcast trả phí đã giúp cô nhận ra những khó khăn mà các nhà sáng tạo nội dung phải đối mặt khi thu phí đăng ký nhỏ. Năm 2021, Valliani gia nhập Quỹ Solana, ban đầu phụ trách các vấn đề chính sách, sau đó dần dần tham gia vào các dự án chiến lược và trở thành thành viên hội đồng quản trị của Quỹ Helium, một cách tự nhiên bắt đầu phụ trách các công việc liên quan đến DEP.

Trong việc xây dựng chính sách, nhiệm vụ hàng đầu của Quỹ Solana là "giáo dục". Họ cam kết giúp các nhà lập pháp hiểu tác động của công nghệ blockchain đến thế giới thực, đặc biệt là cách nó có lợi cho cử tri của họ. Ví dụ, họ đã mời các nhà phát triển Helium đến Quốc hội để giới thiệu cách xây dựng mạng không dây chia sẻ cộng đồng thông qua blockchain, và màn trình diễn trực quan này đã hiệu quả trong việc thay đổi nhiều nghị sĩ về những hiểu lầm đối với tiền điện tử.

DEPIN có tên đầy đủ là "Mạng lưới cơ sở hạ tầng vật lý phi tập trung" (Decentralized Physical Infrastructure Networks). Nói ngắn gọn, nó sử dụng cơ chế khuyến khích của Web3 để tích hợp "tài nguyên mảnh" trong tay mọi người thành công nghệ dịch vụ có thể đóng gói thống nhất, cung cấp cho người khác sử dụng. Ví dụ, dự án HiveMapper cho phép người dùng tự động thu thập dữ liệu bản đồ trong quá trình đi làm hàng ngày bằng cách lắp đặt camera hành trình, từ đó nhận phần thưởng bằng token. Những dữ liệu bản đồ được cập nhật theo thời gian thực này nhanh hơn, bao quát hơn và chi phí thấp hơn so với dịch vụ bản đồ truyền thống.

Cốt lõi của DEP nằm ở việc giải quyết vấn đề "hợp tác quy mô lớn". Nó cho phép những cơ sở hạ tầng mà trước đây chỉ có các doanh nghiệp lớn mới có thể đầu tư xây dựng, giờ đây có thể được mọi người tham gia thông qua công nghệ Web3. Tuy nhiên, không phải tất cả các nguồn tài nguyên vật chất đều phù hợp để làm DEP. Chìa khóa của DEP nằm ở việc có một thị trường cung và cầu: một bên là những cá nhân có thể thu thập dữ liệu, bên còn lại là những công ty cần những dữ liệu này.

Sự kết hợp giữa AI và DEPIN được coi là hướng phát triển quan trọng trong mười năm tới. Khi AI bước vào đời sống thực, chẳng hạn như lái xe tự động, robot giao hàng, nhu cầu về dữ liệu thế giới thực sẽ tăng đáng kể. DEPIN chính xác có thể cung cấp những dữ liệu chất lượng cao, được cập nhật theo thời gian thực. Hơn nữa, DEPIN còn có thể cung cấp hỗ trợ tính toán cho AI phi tập trung, thông qua việc tích hợp các nguồn GPU phân tán, tạo cơ hội cho các nhóm nhỏ đào tạo AI.

Mặc dù môi trường vĩ mô hiện tại đang đối mặt với những thách thức như lãi suất cao và khó khăn trong việc huy động vốn, nhưng điều này lại tạo ra cơ hội cho DEP. So với việc xây dựng cơ sở hạ tầng truyền thống cần đầu tư lớn và quy trình phê duyệt phức tạp, DEP thông qua việc chia nhỏ dự án, cho phép vô số người dùng cá nhân tham gia xây dựng, từ đó giảm đáng kể rào cản gia nhập.

Ngành DEPIN trong tương lai có khả năng đạt quy mô "nghìn tỷ đô la", sự tăng trưởng bùng nổ của nó có thể đến từ ba hướng: sự trưởng thành của công cụ giảm bớt rào cản phát triển; sự phát triển của AI thúc đẩy nhu cầu lớn về dữ liệu thế giới thực; ngày càng nhiều "người trong cuộc" khởi nghiệp gia nhập lĩnh vực này, mang đến kinh nghiệm thực chiến và khả năng giải quyết vấn đề thực tế.

Đối với người bình thường, tham gia dự án DEPIN cũng có thể trở thành một nguồn thu nhập mới. Ví dụ, có người thành lập đội xe HiveMapper, thu thập dữ liệu bản đồ cho nhiều tài xế bằng cách lắp đặt camera hành trình; còn có người chuyên đảm nhiệm bảo trì và đại lý khu vực cho các điểm nóng Helium. Tất cả đều là những cơ hội việc làm mới mà không cần kiến thức lập trình, mà chỉ dựa vào khả năng vận hành thiết bị và quản lý tài nguyên.

Tổng thể mà nói, DEPIN đại diện cho một mô hình mới phân chia tài nguyên thế giới thực và thúc đẩy sự tham gia thông qua cơ chế khuyến khích. Nó cung cấp cơ hội cho người bình thường tham gia vào AI và xây dựng cơ sở hạ tầng, có thể trở thành một cơ hội quan trọng khác để gia nhập Web3 sau Bitcoin và Ethereum.